علت بوی بد دهان چیست ؟

بوی بد دهان در مقاطعی از زندگی برای هر شخصی اتفاق می‌افتد و افراد زیادی را آزار می‌دهد. در اصطلاح پزشکی به بوی بد دهان هالیتوز یا (halitosis) یا فتوراوریس (fetor oris) نیز گفته می‌شود. علت بوی بد دهان  می‌تواند از دهان، دندان ها یا نتیجه یک بیماری و مشکل اساسی باشد. این بوی بد می‌تواند یک مشکل موقتی یا حتی یک بیماری مزمن باشد.

علاوه بر بوی بد دهان، افراد ممکن است متوجه طعم بد دهان نیز شوند. اگر احساس طمع، مزه و بد بویی دهان ناشی از یک بیماری اساسی باشد، حتی اگر شخص مسواک بزند این بو از بین نمی‌رود.

مناطق اصلی که بوی بدی را ایجاد میکنند(زبان و لثه)، معده، لوزه ها، بینی و مری است ؛ همچنین ،به عنوان نشانه ای از وضعیت سلامت ضعیف در نظر گرفته شده است

در صورتی که علیرغم تلاش‌ها برای اصلاحات رژیم غذایی و بهداشت دهان و دندان احساس می‌کنید بوی بد دهان مزمن دارید باید به دندانپزشک مراجعه کنید. ممکن است دندانپزشک به شما توصیه کند که اصلاحاتی در بهداشت دهان و دندان و رژیم غذایی خود انجام دهید تا با بوی بد دهان مقابله کنید.

 علت های بوی بد دهان

. پوسیدگی دندان 

در صورتی که پوسیدگی دندان در حال پیشرفت است، غذا در این فضا گیر می کند و بوی نامطبوعی ایجاد می کند. پس باید سریعا برای درمان دندان پوسیده اقدام کرد.

• . بیماری لثه
• 
  

 اغلب باعث بوی بد و یا مزه بد مستمر در دهان می شود و این نشان دهنده این است که به بیماری لثه مبتلا شده اید ، که ممکن است منجر به جراحی لثه گردد .

. استعمال  دخانیات 

محصولات ساخته شده از تنباکو باعث ایجاد بوی بدن دهان، لکه افتادن دندان ها، کاهش توانایی چشیدن غذا یا التهاب بافت های لثه و خونریزی لثه می شود. دود سیگار نیز  باعث خشک شدن فضای داخلی دهان و راه های هوایی شما میشود. خشکی نیز مستقیما باعث بروز بوی نامطبوع خواهد شد.

  عفونت و بیماری ها 

بوی بد دهان همچنین نشانه این است که بیماری وخیمی مثل ، سینوزیت مزمن،آبریزش از عقب بینی، برونشیت مزمن، اختلال در دستگاه گوارش، بیماری کبد یا کلیوی  اختلال ریفلاکس معده ، زخم معده ،عفونت لثه و یا دندان دارید.

.  سنگ لوزه 

سنگ‌های لوزه توده‌هایی از غذای کلسیمی، خلط و باکتری هستند که در لوزه‌ها جمع می‌شوند، و می‌توانند مانند لکه‌های سفید دیده شوند. آنها اغلب با عفونت گلو مانند گلو درد چرکی اشتباه گرفته می‌شوند، هرچند گاهی اوقات آنها به قدری کوچک هستند که در آینه قابل مشاهده نیستند.

سنگ‌های لوزه اغلب بی‌ضرر هستند، اما منجر به بوی بد دهان می‌شوند. هنگامی که سنگ‌های لوزه خیلی بزرگ و سیمپتوماتیک هستند، جراح باید آنها را حذف کند.

.  دیابت  

در صورتی که مبتلا به دیابت نوع 2 هستید، این عارضه ممکن است باعث شود بدن شما به جای گلوکز چربی بسوزاند، که باعث آزاد شدن کتون‌ها می‌شود که یک ماده شیمیایی است که منجر به بوی بد دهان می‌شود. بوی بد دهان می‌تواند ناشی از متفورمین، داروی دیابت نوع 2، باشد. در صورتی که متفورمین مصرف می‌کنید با پزشک خود درباره گزینه‌های درمان دیگر صحبت کنید.

. سنگ کلیه 

به طور خاص، مزه و بوی دهان فلزی یا آمونیاک می‌تواند نشان دهنده‌ی مشکلات شدید در کلیه‌ها باشد. اگر این نشانه را دارید به پزشک مراجعه کنید.

. مصرف داروهای خاص 

بوی بد دهان علاوه برعفونت دندان و یا لثه ممکن است ، ناشی از داروهایی است که مصرف می کنید، برای مثال عامل های سیستم عصبی مرکزی، داروهای ضد پارکینسون، آنتی هیستامین ها، داروهای ضد روان پرشی، داروهای ضد کولینرژِیک، داروهای مسکن، داروهای ضد فشار خون و داروهای ضد افسردگی .

. بهداشت ضعیف دهان و دندان 

به طور معمول باکتری‌ها ذرات مواد غذایی که در دندان یا دهان شما به دام افتاده است را تجزیه می‌کنند. ترکیبی از باکتری‌ها و ذرات ریز مواد غذایی در دهان شما، بوی نامطبوع و زننده‌ای ایجاد می‌کند. مسواک زدن و کشیدن نخ دندان به طور مرتب، غذای به دام افتاده در لابلای دندان ها را قبل از فعالیت باکتری ها و پوسیدگی دندان از بین میبرد.

مسواک زدن همچنین پلاک دندان که ماده چسبنده‌ای است که روی دندان های شما ایجاد می‌شود و باعث بد بو شدن دهان شما میشود را از بین میبرد. ایجاد پلاک می تواند باعث ایجاد حفره و بیماری پریودنتال و لثه شود.

ارتودنسی 

بهداشت ضعیف دهان و دندان مخصوصا در کسانی که تحت درمان ارتودنسی  قرار دارند میتواند به شدت بوی دهان را تحت تاثیر قرار دهد. زیرا با وجود دستگاه های ارتودنسی ثابت سخت میتواند دندان ها را تمیز کرد. در خصوص ایمپلنت دندان، بریج و سایر دستگاه های دندانپزشکی نیز این امر صادق است.

 خشکی دهان 

اگر غدد بزاقی شما مقادیر کافی بزاق تولید و ترشح نکنند، دهان شما خشک می‌شود و از رطوبتش کاسته می‌شود. بزاق معمولا به تمیز نگه داشتن دهان کمک می کند و شدت بو را کاهش می‌دهد. در شرایط زیر دهان خشک میشود و دچار هالیتوز خواهید شد:

بروز مشکل اساسی برای غدد بزاقی

خوابیدن با دهان باز

مصرف برخی دارو ها

مصرف برخی میوه ها و مواد غذایی

. بیماری پریودنتال 

بیماری پریودنتال هنگامی اتفاق می‌افتد که برای از بین بردن پلاک ها پس از تشکیل شدن اقدام درمانی انجام نداده باشید. با گذشت زمان، پلاک سفت و سخت می‌شود و به تارتار تبدیل می‌شود. شما نمی توانید با مسواک زدن تارتار را از بین ببرید. این ساختار باعث تحریک لثه های شما می شود. تارتار ممکن است باعث ایجاد فضاها و فاصله های کوچکی بین دندان ها و لثه شوند. مواد غذایی، باکتری‌ها و پلاک های دندان می‌توانند در این فضاها جمع شوند و باعث ایجاد بوی فوق العاده زننده و بدی در دهان شوند.

چگونه می توان از بوی بد دهان جلوگیری کرد؟

اگر بوی بد نفس به دلیل ایجاد پلاک باشد، تمیز کردن دندان ها ممکن است مشکل را حل کند. در صورت ابتلا به بیماری پریودنتال، تمیز کردن عمیق دندان ممکن است در دستور کار قرار بگیرد. درمان مشکلات پزشکی اساسی مانند عفونت سینوس ها یا بیماری کلیوی نیز می‌تواند به بهبود بوی بد نفس کمک کند. در صورت که خشکی دهان باعث ایجاد بو و مشکل هالیتوز شود، دندانپزشک ممکن است توصیه کند آب زیادی بنوشید و یا از داروها و  موادی که ترشح بزاق را افزایش میدهند استفاده کنید.

• مسواک زدن 
• شما باید هر روز حداقل دو بار مسواک بزنید. علاوه بر مسواک زدن بهتر است روزی یک بار از نخ دندان استفاده کنید. باید مطمئن شوید که همه مواد غذایی و ذرات کوچک را از لابلای دندان های خارج خواهید کرد.
  

هر روز نخ دندان بکشید

نخ دندان کشیدن به اندازه‌ی مسواک زدن برای سلامت دهان و دندان مهم است، و برای کاهش بوی بد دهان حتی مهم‌تر نیز هست. مانند مسواک زدن، نخ دندان کشیدن را نیز به یک عادت معمول در برنامه روزانه‌تان تبدیل کنید. در ابتدا ممکن است بیرون آوردن ذرات غذایی که بین دندان‌ها و لثه‌ها گیر افتاده‌اند باعث خونریزی لثه شود. اما با بو کردن نخ دندان بعد از خارج کردن آن از بین دندان‌ها متوجه می‌شوید که این کار چه تاثیری دارد. شما خواهید دید (یا بو را حس کنید) منبع بوی بد دهانتان کجا است.

دهانشویه 

برای رفع بد بوی دهان باید روزی یکبار از دهانشویه استفاده کنید. می‌توانید پس از خوردن غذا با مسواک زدن و نخ دندان کشیدن از دهانشویه استفاده کنید. شما ممکن است به دنبال دهانشویه‌های تجاری باشید، گرچه باید از دهانشویه‌هایی که حاوی الکل بالا و دیگر افزودنی‌ها هستند اجتناب کنید، چرا که می‌توانند دهان را خشک کنند که این امر می‌تواند منجر به بوی بد دهان ‌شود. برای دهانشویه طبیعی، می‌توانید دهان خود را با آب و چند قطره روغن نعناع شستشو دهید.

شوینده‌ی دهان نباید به عنوان جایگزینی برای مسواک  زدن و نخ دندان کشیدن محسوب شود.

مرطوب نگه داشتن دهان 

به طور معمول هیدراته ماندن و تامین آب مورد نیاز بدن به کاهش خشکی دهان و بد بو شدن آن کمک می‌کند. ترک سیگار نیز می‌تواند به حفظ سلامتی دندان های شما و از بین بردن بوی بد دهان کمک کند.

به شما توصیه می کنیم، برای شناسایی علت بوی بد دهان، مواردی که در این مقاله بیان شد را به ترتیب چک کنید و راه از بین بردن آن را با توصیه های قابل انجام در خانه یا با مراجعه به پزشک یا دندانپزشک، جلو ببرید.

• چای سیاه 

همچنین می‌توانید دهان خود را با چای سیاه یا سبز شستشو دهید. مطالعات نشان داده است که شستشوی دهان با چای سیاه یا سبز به سرکوب رشد باکتری‌هایی که منجر به بوی بد دهان می‌شوند کمک می‌کند.

آدامس بجوید

جویدن آدامس می‌تواند به رفع بوی بد دهان کمک کند زیرا عمل جویدن باعث تولید بزاق بیشتر می‌شود. با این حال برخی از آدامس‌ها دارای توانایی بیشتری برای مبارزه با بد بویی دهان نسبت به دیگر انواع آدامس‌ها هستند:

آدامس با طعم دارچین به طور ویژه در کاهش تعداد باکتری‌ها در دهان موثر است.

به دنبال آدامس شیرین شده با زایلیتول (قند تنها خوراک باکتری‌هاست، و باعث بیشتر شدن مشکل بوی بد دهان می‌شود) باشید. زایلیتول یک جایگزین شکر است که در واقع از تکثیر باکتری در دهان جلوگیری می‌کند.

دهان خود را مرطوب نگه دارید

دهان خشک، دهان بدبویی است. به همین دلیل است که بوی دهان صبح بدتر است؛ آب را بین دندان‌هایتان از طرفی به طرف دیگر بچرخانید. آب لزوما تولید بزاق را افزایش نخواهد داد، اما دهان شما را تمیز می‌کند، و این برای شما خوب است.

مصرف غذاهای بودار را حذف کنید

سبزیجات در خانواده‌ی سیر مثل پیاز، سیر، تره فرنگی و پیازچه، دارای بوی تند و بد هستند. خوردن این غذاها و غذاهایی که با آنها تهیه شده‌اند مانند هوموس یا کاری می‌توانند باعث ایجاد بو در دهان شما شوند. با این حال، این غذاها نیز دارای مزایای سلامتی زیادی هستند، بنابراین به جای حذف آنها از رژیم غذایی‌تان، سعی کنید آنها را محدود به زمانی کنید که پس از خوردنشان تنها هستید، مثلا هنگام شام در خانه از این غذاها مصرف کنید.

حتی مسواک زدن هم به اندازه‌ی کافی بوی سیر خام و دیگر بوهای تند و تیز را از بین نخواهد برد: در واقع، بدن شما این غذاها را هضم می‌کند و بو وارد جریان خون و ریه‌ها می‌شود و دوباره به شکل بوی بد به دهان باز می‌گردد! در صورتی که رژیم غذایی شما سرشار از این غذاها است، کاهش مصرف آنها (بدون آنکه آنها را کاملا حذف کنید) ممکن است برای از بین بردن بد بویی دهان موثر باشد.

کربوهیدرات بخورید

آیا می‌دانید که اگر در رژیم غذایی  ‌تان از کربوهیدرات کم مصرف کنید دهانتان بوی کتون می‌دهد. اساسا، از آنجایی که بدن شما به جای کربوهیدرات‌ها چربی را برای انرژی تجزیه می‌کند، کتون تولید می‌شود که برخی از آنها در دهان آزاد می‌شوند. متاسفانه کتون‌ها بوی بد می‌دهند و به همین ترتیب دهان نیز بوی بد می‌گیرد. در صورتی که دچار محدودیت سخت مصرف کربوهیدرات و یا هر رژیمی که بر سوزاندن چربی به جای کربوهیدرات تکیه دارد هستید، میان وعده‌های غنی از کربوهیدرات سالم، مانند سیب و موز را در رژیم خود قرار دهید.

علاوه بر این، میوه‌های حاوی ویتامین C بالا به شما در مبارزه با باکتری‌های مضر بالقوه‌ای که می‌توانند باعث بوجود آمدن بد بویی دهان شوند کمک می‌کنند.

این برای کسی که با وجود  مبتلا بودن به بی‌اشتهایی عصبی روزه می‌گیرد نیز اتفاق می‌افتد. اگر مبتلا به بی‌اشتهایی عصبی هستید بوهای بد دهان یکی از دلایل برای متوقف کردن گرسنگی‌تان است.

 مراجعه به دندان پزشک 

مدام برای معاینه دندان ها به دندانپزشک مراجعه کنید تا از نظافت دندان های مصنوعی یا بریج هایی که در دهان قرار دارند اطمینان حاصل کنید.( باید هر شب دندان مصنوعی تان را تمیز کنید).

استعمال دخانیات 

استعمال سیگار و دیگر دخانیات را ترک کنید.